หมี่ดะ ไร้เดียงสา เล่นโล้ชิงช้าบนดอยสูง

"หมี่ดะ ไร้เดียงสา เล่นโล้ชิงช้า บนดอยสูง
ร่ายรำดังฝูงนกยูง มือจูงล้อมวงหลังดงดินแดน"
          นี่คือท่อนหนึ่งจากเพลงหมี่ดะ (ไม่ใช่เพลง มิดะ คนละเพลงกันนะครับ) ที่ทำให้ผมสงสัยว่าชิงช้าที่ชาวอาข่าโล้กันนั้นหน้าตาเป้นอย่างไร?

          ชาวอาข่า หรือชาวอีก้อ ผูกพันกับประเพณีโล้ชิงช้า เดือนสิงหาคมถึงกันยายนของทุกปี จะเป็นช่วงที่ชาวอาข่าจัดพิธีโล้ชิงช้าขึ้น ซึ่งความสำคัญของพิธีโล้ชิงช้าคือ การรำลึกถึงพระคุณแห่งเทพธิดา “อึ่มซาแยะ” ผู้ประทานความชุ่มชื้นอุดมสมบูรณ์ให้กับพืชพันธุ์ธัญญาหาร และเพื่อเป็นการฉลองให้กับพืชผลที่มีความเจริญงอกงามรอเก็บเกี่ยว รำลึก และให้เกียรติสตรี พิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ, การเลี้ยงฉลอง, การเต้นรำ ผู้หญิงในหมู่บ้านชาวอาข่า จะใช้เวลาในการเตรียมเสื้่อผ้าอาภรณ์สวยงาม อย่างพิถีพิถันทั้งปี เพื่อนำมาสวมใส่ในพิธีนี้โดยเฉพาะ

          พิธีโล้ชิงช้าของชาวอาข่า ได้รับการสืบทอดจากบรรพบุรุษมากว่า 2,700 ปี พิธีดั้งเดิมแบ[โบราณว่ากันว่าจัดงานทั้งสิ้น 33 วัน แต่ในปัจจุบันในประเทศไทย จัดทั้งสิ้น 4 วัน โดยชาวอาข่าจะกระจายอยู่ใน 5 จังหวัดภาคเหนือ ได้แก่ เชียงราย เชียงใหม่ ลำปาง ตาก แพร่ และคาดว่าจะมีอีกบางส่วนอยู่ในจังหวัดน่านและพิษณุโลก สำหรับแหล่งชุมชนชาวอาข่าที่ใหญ่ที่สุดและเชื่อว่าเป็นแห่งแรกในประเทศไทยคือ บริเวณดอยตุง จังหวัดเชียงราย

iSSAMEe
26 ธ.ค. 2558

**เนื้อเพลง หมี่ดะ 

ศิลปิน ลีมา  อยู่ลือ ( lima )

ผู้แต่ง  ณฐมล  ทองถิ่น

บนฟ้าที่มีเมฆลอย บนดอยดินแดนอาข่า

เรื่องราวหลังพงพนา ที่ถูกกล่าวหาอย่างไม่เป็นธรรม

เป็นตำนานให้คนจดจำ ทั้งๆที่มันไม่เคยมีจริง

……………………………………………….

สาวน้อยชาวอาข่า  พวกเราเรียกว่าหมี่ดะ

เธอคงอยากอธิบาย  เรื่องราวร้ายๆน่าอายเหลือเกิน

จากบทเพลงที่ฟังเพลินๆ เหมือนผลักเธอเดินสู่ความมืดมน

……………………………………………………..

สาวสวยเป็นหมันเป็นหม้าย  ทอดกายถ่ายทอดตำราวิชาโลกีย์

อยากบอกความจริงให้รู้เสียที  ว่าไม่เคยมีขอให้เข้าใจ

เรื่องราวหลังดงพงไพรใครจะรู้ดี  กว่าคนอาข่า

…………………………………………………….

หมี่ดะไร้เดียงสา เล่นโล้ชิงช้าบนดอยสูง

ร่ายรำดั่งฝูงนกยูง มือจูงล้อมวงหลังดงดินแดน

เป็นตัวแทนของความสดใส  ขอเพียงเข้าใจในความเป็นจริง